SAHİH-İ BUHARİ

Bablar - Konular - Numaralar

KİTABU’L-HAC

<< 837 >>

باب: رمي الجمار بسبع حصيات.

136- Şeytana Yedi Taş Atmak

 

-ذكره ابن عمر رضي الله عنهما، عن النبي صلى الله عليه وسلم.

Bunu İbn Ömer, Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'den aktarmıştır.

 

حدثنا حفص بن عمر: حدثنا شعبة، عن الحكم، عن إبراهيم، عن عبد الرحمن بن يزيد، عن عبد الله رضي الله عنه:

 أنه انتهى إلى الجمرة الكبرى، جعل البيت عن يساره، ومنى عن يمينه، ورمى بسبع، وقال: هكذا رمى الذي أنزلت عليه سورة البقرة صلى الله عليه وسلم.

 

[-1748-] Abdurrahman İbnYezîd nakletmiştir: Abdullah İbn Mes'ud r.a. büyük şeytan'ın yanına gitti. Kabe'yi soluna, Mina'yı sağına aldı, yedi taş fırlattı. Sonra şöyle dedi: "Kendisine el-Bakara suresi indirilen zat da böyle fırlattı".

 

 

Mahir: İbn-i Mes'ud r.a. Nebi s.a.v.'in de bu şekilde taş attığını ifade etti. Bu sözleriyle Bakara isminin bir sure için kullanılmasının caiz olduğunu söyleyenlere dayanak oldu. Bu konu sonraki hadislerde de işlenecek, İnşaallah.

 

 

باب: من رمى جمرة العقبة، فجعل البيت عن يساره.

137. Büyük Şeytan'ı Taşlarken Kabe'yi Soluna Almak

 

حدثنا آدم: حدثنا شعبة: حدثنا الحكم، عن إبراهيم، عن عبد الرحمن بن يزيد:

 أنه حج مع ابن مسعود رضي الله عنه، فرآه يرمي الجمرة الكبرى بسبع حصيات، فجعل البيت عن يساره ومنى عن يمينه، ثم قال: هذا مقام الذي أنزلت عليه سورة البقرة.

 

[-1749-] Abdurrahman İbn Yezîd, Abdullah İbn Mes'ud ile birlikte hac yaptı. Onun büyük şeytana yedi taş attığını gördü. Kabe'yi soluna, Mina'yı sağına aldı sonra da şöyle söyledi: "Bu, kendisine el-Bakara suresi indirilen zat'ın durduğu yerdir".

 

 

AÇIKLAMA:     Şeytana yediden az taş atan kimsenin durumu: Buhari, konu başlığında İbn Ömer'in sözünü nakletmekle Katade'nin ondan rivayet ettiği şu haberi reddettiğini göstermektedir:

 

İbn Ömer "Şeytana altı taş mı yoksa yedi taş mı attığımı hiç önemsemem" dedi, İbn Abbas buna tepki gösterdi.

 

Katade bunu İbn Ömer'den işitmemiştir. Bunu İbn Ebî Şeybe, Katade'den rivayet etmektedir. Mücahid aracılığıyla da şunu rivayet etmiştir: Altı taş atana bir şey gerekmez: Tavus aracılığıyla ise şunu rivayet etmiştir: Altı taş atan, bir şeyler tasadduk eder.

 

Malik ve Evzaî'den rivayet edildiğine göre, şeytana yediden az taş atan ve bunu telafi etme imkanı kalmayan kişi, kurban keserek bunu telafi eder.

 

Şafiîlere göre terk edilen bir taş için bir müd, iki taş için iki müd, üç veya daha fazla taş için ise kurban gerekir.

 

Hanefîlere göre, bir kimsenin üç şeytana atılması gereken taşların yarısın­dan azını terk etmesi halinde yarım sa1 sadaka vermesi gerekir, daha fazlasını terk ederse kurban kesmesi gerekir..

 

 

باب: يكبر مع كل حصاة.

138- (Şeytan Taşlayan Kişi) Her Bir Taşı Atarken Tekbir Getirir

 

-قاله ابن عمر رضي الله عنهما، عن النبي صلى الله عليه وسلم.

İbn Ömer r.a. bunu Nebi s.a.v.'den aktarmıştır.

 

حدثنا مسدد: عن عبد الواحد: حدثنا الأعمش قال:

 سمعت الحجاج يقول على المنبر: السورة التي يذكر فيها البقرة، والسورة التي يذكر فيها آل عمران، والسورة التي يذكر فيها النساء، قال: فذكرت ذلك لإبراهيم، فقال: حدثني عبد الرحمن بن يزيد: أنه كان مع ابن مسعود رضي الله عنه، حين رمى جمرة العقبة، فاستبطن الوادي، حتى إذا حاذى بالشجرة اعترضها، فرمى بسبع حصيات، يكبر مع كل حصاة، ثم قال: من ها هنا، والذي لا إله غيره، قام الذي أنزلت عليه سورة البقرة صلى الله عليه وسلم.

 

[-1750-] el-A'meş şöyle dedi: Haccac'ın minberde surelerden bahsederken "(el-Bakara, Al-i îmran, en-Nisa demeyip) İçinde bakara'nın (sığırın kesilmesinin) yer aldığı sure, içinde îmran ailesinden bahsedilen sure, içinde kadınlardan (nisa'dan) bahsedilen sure" dediğini duydum. Bunu İbrahim'e söyledim. O şöyle söyledi: Bana Abdurrahman İbn Yezîd anlattı. İbn Mes'ud ile büyük şeytanı taşlarken birlikte imiş. İbn Mes'ud vadi'nin alt tarafından taşlıyormuş. Ağacın hizasına gelince, enlemesine onun yanında durup yedi taş fırlatmış, her bir taşı fırlatırken tekbir getiriyormuş. Sonra şöyle söylemiş: Kendisinden başka ilah olmayan Allah'a yemin ederim ki, kendisine el-Bakara suresi indirilen zat tam burada durarak şeytanı taşladı.

 

 

AÇIKLAMA:     Cemretü'l-akabe de denilen büyük şeytan Mina'ya dahil olmayıp, Mekke yönünden Mina'nın sınırıdır. Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem burada ensar ile hicret üzerine bîat yapmıştır. Cemre taşların toplandığı yerdir. İnsanlar taşlamak için burada toplandıklarından bu isim verilmiştir.

 

İbnü'l-Müneyyir şöyle demiştir: Abdullah İbn Mes'ud yalnızca el-Bakara suresini zikretti. Çünkü Allah'ın şeytan taşlamadan bahsettiği sure budur. O, böylece Hz. Nebi'in fiilinin Allah'ın muradını açıkladığına işaret etmiştir.

 

Ben (İbn Hacer) derim ki: el-Bakara suresinde şeytan taşlamadan bahsedilen yeri ben bilmiyorum. Herhalde İbn Mes'ud, hac ile ilgili işlerin pek çoğunun el-Bakara suresinde yer aldığını söylemek istemiş ve şöyle demeye çalışmıştır: Bu, hacla ilgili hükümlerin indirildiği yerdir. Bu sözle, hacca dair işlerin vahiyle bildirildiğine işaret etmektedir.

 

 

Hadiste yer alan bazı hükümler

 

1-  Taşları tek tek fırlatmak: Şeytan taşlamada taşların tek tek atılması gerektiğine bu hadis delil göste­rilmiştir. Çünkü hadiste "her bir taşı atarken tekbir alıyordu" ifadesi bulunmakta­dır. Hz. Nebi "hac ile ilgili işleri nasıl yapacağınızı benden alın" buyur­muştur. Ata' ve Ebu Hanife buna muhalefet ederek şöyle demişlerdir: Kişi yedi taşı birden atsa bu yeterli olur.

 

2- Sahabe, Nebi (s.a.v.)'in her hareketini ve duruşunu, özellikle de hac ile ilgili fiillerini çok büyük bir dikkatle izlemiştir.

 

3- Taşları fırlatırken tekbir getirmek: Şeytan taşlarken tekbir getirilir. Tekbir getirmeyen kimseye bir şey gerekme­yeceği konusunda icma vardır.